Wtem ksiądz dostał z rękawa krócicę: „Pal Tadeuszku! — krzyknął — pal jak w jasną świécę!“ Tadeusz wnet pochwycił, wymierzył, wypalił, Chybił, ale Majora zgłuszył i osmalił. Porywa się z gitarą Ryków: „Bunt! bunt!“ woła, 310 Wpada na Tadeusza: lecz Wojski z za stoła
> << Pan Tadeusz – omówienie Najlepsze notatki i opracowanie do Pana Tadeusza na
Bohater dynamiczny jest to osoba, w której w trakcie akcji utworu zaszła przemiana. Przykładem takiej przemiany może być Ebenezer Scrooge, który z egoisty i skąpca, stał się dobrym, i hojnym człowiekiem, jak i również Jacek Soplica, główny bohater "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Poniższymi argumentami postaram się udowodnić Badacze twórczości Mickiewicza zgodnie podkreślają, że Pan Tadeusz był niespodziewany rezultatem twórczej muzy poety. Początek lat trzydziestych XIX wieku był czasem niezwykle dla Mickiewicza trudnym. Przygnębienie po upadku powstania listopadowego, żal i po części także wstyd z powodu tego, iż nie wziął on udziału w walkach, a do tego konieczność udania się na emigrację – wszystko to na pewno nie skłaniało do snucia takiej wizji ojczyzny, jaką ukazał nam w poemacie. Przy czym nie tylko pojawił się on nieoczekiwanie, ale równie nieoczekiwanie rozrastał się pod piórem poety. Jak bowiem wynika z zachowanej korespondencji autora, początkowo planował on napisać ok. pięciu ksiąg poematu. Stopniowo powiększała się ta liczba do ośmiu, aż wreszcie do jedenastu ksiąg, gdyż Księga XI zyskała w pierwotnym zamyśle podtytuł Pieśń ostatnia . Jak wiemy, ostatecznie skończyło się na dwunastu księgach wierszem oraz epilogu. Jeśli chodzi o czas powstania dzieła to możemy go datować na okres od 1831 r. do 13 lutego 1834r, gdyż datę tę zanotował z dokładnością sam autor. Proces powstawania dzieła można dość wiernie odtworzyć z relacji poety zawartych w listach do przyjaciół. Problem sprawia tylko określenie daty rozpoczęcia pracy nad poematem. Przyjmuje się, że pomysł mógł się zrodzić jeszcze w 1831 r., podczas pobytu w Wielkopolsce. Ogólnie, jak wyliczył S. Pigoń, „wyobraźnie poety zajęta była utworem przez jakieś piętnaście miesięcy, a praca nad nim, jeśli odliczymy przerwy, trwała około dziewięciu miesięcy” (S. Pigoń, Wstęp [w:] A. Mickiewicz, Pan Tadeusz , Kraków 1971, s. XVII). Mimo iż powstanie Pana Tadeusza było dość niespodziewane, można wskazać przynajmniej kilka źródeł inspiracji, które złożyły się na genezę dzieła. Stanisław Pigoń, wybitny mickiewiczolog i autor wstępu do wydania epopei w serii Biblioteka Narodowa, dzieli owe czynniki na zewnętrzne i wewnętrzne. Do tych pierwszych zalicza przede wszystkim atmosferę literacką epoki, w której przynajmniej od czasów oświecenia odczuwalny był „głód epopei”. Tłumaczenia dzieł zagranicznych, np. „Jerozolimy wyzwolonej” Tassa, nie tylko nie wystarczały, ale wręcz pogłębiały poczucie braku. Mickiewicz, wyrosły na gruncie klasycyzmu, żywo ten brak odczuwał. Od najmłodszych lat żywo interesował się poezją opisową. Jako kolejny z czynników zewnętrznych można przywołać ożywienie się dyskusji na temat kwestii narodowych, co miało swoje odbicie w twórczości Mickiewicza z tamtego okresu. Powstają wtedy „Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego” (1832) oraz artykuły w „Pielgrzymie polskim”, traktujące o położeniu Polaków. Cały czas pracuje także poeta nad dalszymi częściami „Dziadów”. To swoiste ożywienie się tematyki narodowej pod piórem poety pozwala przejść do omówienia czynników wewnętrznych, składających się na genezę Pana Tadeusza . Wskazuje się bowiem na przypadający na czas powstania poematu proces kształtowania się swoistego patriotyzmu Mickiewicza. Nie jest stwierdzeniem zbyt odkrywczym zauważenie, że Pan Tadeusz wyrasta z usilnej tęsknoty za ojczyzną, za ziemią rodzinną. Nie motywuje to jednak kształtu obrazu Litwy, jaki poeta zawarł w dziele. Kształt ów wynika z czegoś więcej, tzn. z podwójności tęsknoty. „ Dziś dla nas, w świecie nieproszonych gości W całej przeszłości i w całej przyszłości Jedna już tylko jest kraina taka. W której jest trochę szczęścia dla Polaka. Kraj lat dziecinnych! On zawsze zostanie Święty i czysty, jak pierwsze kochanie, (...) Wieszcz nie tylko tęskni za ziemią rodzinną, którą musiał fizycznie opuścić, ale także za określoną wizją kraju lat dziecinnych, którą przechowuje w pamięci, a która odchodzi już w zapomnienie. Dlatego też mamy ciągle, niemal refrenicznie pojawiające się określenie „ostatni”. Taki obraz Litwy w momencie pisania Pana Tadeusza należał już do przeszłości. Przechowanie go zawdzięczał zaś Mickiewicz kolejnemu z czynników pozwalających na powstanie epopei, tzn. niezwykłej sile pamięci. Jak wskazuje Pigoń, była ona wręcz ćwiczona w latach młodzieńczych, kiedy to w środowisku filaretów za punkt honoru obierano sobie znajomość etnograficznych szczegółów ziemi ojczystej. Widać więc, że zainteresowanie pięknem, ale także kulturą i obyczajami było żywe w świadomości poety. Posiadł on niezwykły dar zapamiętywania i usystematyzowania szczegółów w taki sposób, aby tworzyły spójną całość. Przy czym szczególnie interesowało Mickiewicza wszystko to, co polskie, rodzime. strona: - 1 - - 2 -
Ksiądz przemycał, lecz potwarz ta niegodna wiary. Robak wsparty na stole, wpółgłośno rosprawiał, Tłum szlachty go otaczał i uszy nadstawiał, I nosy ku księdzowskiéj chylił tabakierze; Brano z niéj, i kichała szlachta jak możdzerze. « Rewerendissime, rzekł kichnąwszy Skołuba, To mi tabaka, co to idzie aż do czuba;
"Pan Tadeusz" jest epopeją bogatą w różnego rodzaju motywy. Nie dość wspomnieć tu motyw miłości do ojczyzny i patriotyzmu, który zdaje się występować niemal na każdej karcie epopei. Równie piękny jest motyw miłości niespełnionej Jacka i Ewy, czy motyw Arkadii zobrazowany poprzez sielskie Soplicowo Motywy w "Panu Tadeuszu" Motywy literackie w "Panu Tadeuszu" występują bardzo obficie. W każdym rozdziale znajdziemy fragmenty, które doskonale obrazują różne funkcjonujące w literaturze motywy. Warto zwrócić uwagę, że Mickiewicz oprócz motywów doniosłych jak motyw małej ojczyzny czy patriotyzmu, wplata do swojego dzieła również motywy o uniwersalnym charakterze, jak np. motyw niespełnionej miłości reprezentowany przez historię uczucia Jacka Soplicy i Ewy Horeszkówny, które od początku skazane było na niepowodzenie. Jednocześnie Mickiewicz pociesza czytelników wprowadzając dla odmiany wątek spełnionego uczucia Zosi i wątków romantycznych w epopei pojawiają się także liczne motywy nawiązujące do polskich obyczajów. Pojawia się motyw szlachcica, który reprezentuje Sędzia. Jest on przedstawiony jako wzorowy obywatel, dobry gospodarz i patriota pielęgnujący pamięć o ojczyźnie. Formą nawiązania do motywu polskości jest przedstawienie typowej szlacheckiej siedziby - dworku, który jest centrum życia szlachty, ale także ostoją polskości i patriotyzmu "Pan Tadeusz"Motyw patriotyzmu w "Panu Tadeuszu" jest widoczny niemal na każdym kroku. Nawiązania do utraconej, ale ciągle istniejącej w sercu ojczyzny, znajdują swoje odbicie zarówno w postawach bohaterów, ale także w scenerii, w której dzieją się wydarzenia. Taką małą ojczyznę stanowi Soplicowo, w którym widoczne jest mocne przywiązanie do polskości. To tu stoi dworek w typowo szlacheckim stylu, w którym znajdują się przedmioty świadczące o patriotyzmie mieszkańców. Ze ścian spoglądają bohaterowie narodowi, a zegar wygrywa Mazurka Dąbrowskiego. W czasie kiedy Polski nie ma na mapach, ten zakątek jest ostoją polskości i miłości do ojczyzny. Motyw patriotyczny w wydaniu mickiewiczowskim objawia się również w zachowaniu bohaterów. Tadeusz decyduje się na udział w walce przeciw Rosji, ksiądz Robak agituje do walki o niepodległość na drodze powstania. Bohaterowie są więc gotowi poświęcić swoje życie dla dobra narodu i ojczyzny. Motyw przyrody "Pan Tadeusz"Motyw przyrody w "Panu Tadeuszu" zajmuje bardzo ważne miejsce. Natura została przez Mickiewicza uczyniona jedną z bohaterek utworu. Wszystko odbywa się w zgodzie z jej rytmem. Wschody i zachody słońca wyznaczają pory pracy i odpoczynku. Dworek otoczony przyjazną zielenią zapewnia mieszkańcom jest oazą, która sprzyja odpoczynkowi i pielęgnowaniu tradycji jak polowania czy grzybobranie. Krajobrazy przedstawione przez Mickiewicza przywołują w pamięci obraz ojczyzny. Znajome okolice, lasy, pola okolone wstęgą rzek to typowo polski klimat. Natura towarzyszy ludziom w złych i dobrych chwilach. Stanowi ukojenie w rozpaczy. Dzięki zabiegowi antropomorfizacji przyroda w "Panu Tadeuszu" uzyskuje ludzkie cechy, stając się równoprawną bohaterką wydarzeń. Motyw arkadii Arkadia to symbol wiecznej szczęśliwości, spokoju. Swoisty raj na ziemi, który jako pierwszy opisał Wergiliusz. Arkadia przez twórców traktowana jest jako kraina sielankowa, w której każdy chciałby się znaleźć. Motyw Arkadii pojawia się także w "Panu Tadeuszu". Mickiewicz taką sielską krainą czyni Soplicowo. To tam czas upływa pod znakiem uczt, polowań i innych rozrywek. Dwór jest ciepły i zadbany, otwarty dla każdego gościa. Istotnym elementem tego krajobrazu jest natura, która doskonale współgra z harmonijnym życiem w dworze. Soplicowo jest pokazane jako idealny świat, w którym wszystko ma swoje miejsce, a rytm życia współgra z rytmem natury. Jest ono światem idealnym dla autora, który większość życia spędził na tułaczce. Św. Tadeusza Apostoła. ul. Goraszewska 16. Parafia erygowana 25 marca 1950 r. przez abp. Stefana Wyszyńskiego z części parafii św. Bonifacego na Czerniakowie. Dekret erekcyjny wszedł w życie 2 kwietnia 1950 r. Kościół pw. św. Tadeusza Apostoła, zbudowany w latach 1980-1982 wg projektu arch. Bogusława Chylińskiego i Jerzego Czym jest „Pan Tadeusz”?Pełny tytuł lektury jest znacznie dłuższy i brzmi „Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem”. Taki tytuł pozwala dowiedzieć się kilku ważnych rzeczy. Po pierwsze wiemy, że mamy do czynienia ze sporem, czyli „zajazdem” dwóch skłóconych rodów: Horeszków i Sopliców. Jesteśmy na początku XIX wieku i możemy przyjrzeć się zwyczajom szlachty z tego okresu. Takie daty to również analogia do działań Napoleona Bonapartego i nastrojów niepodległościowych.„Pan Tadeusz” jako epopejaEpopeja to długi wierszowany utwór. By móc zaklasyfikować w ten sposób jakiś tekst, musi on wykazywać pewne cechy. Jakie?długi utwór wierszowanyprzedstawia ważny moment w życiu społeczeństwa (czasy napoleońskie)podniosły styl tekstuposiada inwokację („Litwo, Ojczyzno moja…”)dominuje narrator obiektywnyszczegółowe opisy wydarzeń czy przedmiotów„Pan Tadeusz” jest uznawany za epopeję narodową, ponieważ książka dotyczy spraw narodu i w momencie jej wydania odegrała bardzo istotną rolę w kształtowaniu się tożsamości utworuW utworze poznajemy zróżnicowaną majątkowo szlachtę. Pojawia się magnateria, szlachta średniozamożna, zaściankowa oraz pozbawiona majątków. W książce widzimy wyraźny podział na rody, z których pochodzą bohaterowie. Warto, byś znał chociaż tych najważniejszych i najczęściej występujących:Ród Sopliców: Sędzia (właściciel Soplicowa), Jacek Soplica, (ksiądz Robak, brat Sędziego), Tadeusz Soplica (syn Jacka), Hreczecha (daleki krewny, przyjaciel domu), Telimena (krewna, opiekunka Zosi).Ród Horeszków: Zosia (córka nieżyjącej już Ewy, córki właściciela zamku Horeszków), Ewa (dawna ukochana Jacka), Gerwazy (klucznik zamku), Hrabia (daleki krewny, ostatni z rodu Horeszków).Najważniejsze informacjeTrudno przebrnąć przez XII ksiąg, więc wybraliśmy dla Ciebie tylko najważniejsze informacje z nich. Dzięki temu poznasz zarys książki i wtedy będzie Ci łatwiej przyswoić nasze podpowiedzi i informacje dotyczące życia szlachty. O jej kulturę możesz być zapytany na maturze, więc warto wiedzieć na ten temat co nieco. 😊Księga I – Tadeusz wraca do Soplicowa po latach nauki w Wilnie. W swoim dawnym pokoju widzi młodą dziewczynę. Wydaje mu się, że to II – Trwa polowanie. Hrabia spóźnił się na wydarzenie, spotkał już tylko Gerwazego. Klucznik opowiada dawną historię rodu Horeszków: Stolnik nie zgodził się na ślub córki Ewy z Jackiem, więc młody w przypływie gniewu i korzystając z okazji zastrzelił niedoszłego III – Hrabia jest zachwycony Zosią. Mieszkańcy wybierają się na grzyby. Telimena wręcza Tadeuszowi kluczyk do swojego IV – Polowanie na niedźwiedzia. Ksiądz Robak przebywa w karczmie i prowadzi agitację polityczną szlachty. Potem udaje się na polowanie, gdzie zabija niedźwiedzia chcącego rozszarpać Tadeusza i Hrabiego. Polowanie kończy się posiłkiem – V – Uczta Sopliców w zamku. Gerwazy i Hrabia przerywają ją i rozpoczynają kłótnię, która kończy się VI – Narada przed powstaniem przygotowywanym przez księdza VII – Szlachta nie może dojść do porozumienia. Gerwazy zachęca ją do zajazdu na VIII – Tadeusz, nieszczęśliwy w miłości chciał popełnić samobójstwo. Został aresztowany przez szlachtę, podobnie jak cała reszta rodu Sopliców. Przez resztę dnia szlachta świętowała i piła na IX – Moskale dowiedzieli się o zajeździe, aresztowali szlachtę i zajęli Sopliców. Jeden z nich zaczął zalecać się do Telimeny. Został spoliczkowany przez Tadeusza. Wybuchła bitwa, którą wygrali Polacy. Ksiądz Robak uratował Hrabiego, zasłaniając go swoim ciałem. Sam został X – Hrabia i Tadeusz muszą opuścić Litwę. Ranny ksiądz Robak spowiada się i opowiada historię swojego życia. Dostaje przebaczenie Gerwazego i dowiaduje się o przebaczeniu XI – Rok 1812. Na Litwie pojawiły się wojska Napoleona. Tadeusz zaręcza się z Zosią, Telimena z Rejentem i Asesor (gość Sopliców) z Teklą XII – Tadeusz i Zosia objęli w posiadanie zamek i dali swoim poddanym wolność. Odbyła się wyjątkowa uczta, zaprezentowano serwis, a Jankiel grał wspaniały – Mickiewicz przedstawił okoliczności powstania utworu i opowiedział o trudnej sytuacji polskiej emigracji. Wyraził nadzieję, że dzięki tej księdze nieszczęśliwi Polacy na chwilę przeniosą się myślami do ukochanej kultura szlacheckaKsiążka Adama Mickiewicza ukazuje nam świat szlachty, który powoli przestaje istnieć. Już w tytule autor zaznaczył, że mamy do czynienia z „ostatnim zajazdem”. Co „Pan Tadeusz” opowiada nam o szlachcie, jej zwyczajach i ich odchodzeniu w niepamięć? Dzięki obszernym opisom dobrze poznajemy wygląd pomieszczeń i dworków, gospodarstwa, szlachecką obyczajowość, typ rozrywek, obowiązków i ostatniego na Litwie woźnego jest ostatnim klucznikiem księdze XII widzimy ostatnią staropolską się ostatni zajazd na świata„Pan Tadeusz” idealizuje świat. Widzimy jego upiększony obraz. To zabieg przeprowadzony na kilku płaszczyznach:Patriotyzm – szlachta szczególnie kocha utraconą Polskę. W Soplicowie panuje kult narodowych pamiątek – na ścianach wiszą portrety bohaterów narodowych, zegar wygrywał „Mazurka Dąbrowskiego”.Obowiązki – bohaterowie sumiennie traktują swoje obowiązki, Zosia szczególnie troszczy się o ptactwo, a wszyscy przestrzegają tradycji i dostosowują się do etykiety podczas posiłków, spacerów czy polowań. To świat pełen i jego okolice przypominają Arkadię. To świat hermetycznie zamknięty, bezpieczny i uporządkowany. Wszystko toczy się w ten sam sposób od wieków. Początek i koniec epopei ma charakter baśniowy (przybycie Tadeusza do domu oraz ślub Tadeusza i Zosi). Ojczyzna jest tu idealizacji widzimy, że Polska jest rajem utraconym. Pokazując przede wszystkim to, co drogie, pięknie i dobre Mickiewicz sprawił, że Polacy z jeszcze większą tęsknotą myślą o swojej ojczyźnie. Epopeja miała za zadanie rozbudzić uczucia do Polski i zbudować tożsamość tych, którzy powoli przestali już czuć się Polakami.
Jeśli Aśćka się nie zgodzi, 475Aśćka ma prawo; smutno — gniewać się nie godzi.Radziłem, bo brat kazał; nikt tu nie przymusza,Gdy Aśćka rekuzuje pana Tadeusza,Odpisuję Jackowi, że nie z mojej winyNie dojdą Tadeusza z Zosią zaręczyny. 480Teraz sam będę radzić. Pono z PodkomorzymZagaimy swatostwo i resztę ułożym“.
1Księga 2Księga 3Księga 4Księga 5Księga 6Księga 7Księga 8Księga 9Księga 10Księga 11Księga 12EpilogJacek SoplicaOpisyTekst Romantyzm Biografia autora Adam Mickiewicz Adam Mickiewicz to poeta romantyczny, żył i tworzył w latach 1798-1855. Urodził się w Zaosiu koło Nowogródka na Litwie. Był studentem Uniwersytetu w Wilnie, studiował na wydziale humanistycznym. W 1817 roku założył Towarzystwo Filomatów- miłośników wiedzy. Było to tajne, patriotyczne koło samopomocy koleżeńskiej. W 1819 roku ukończył studia i przeniósł się do Kowna, podjął pracę nauczyciela szkoły średniej. W 1822 roku ukazał się w Wilnie pierwszy tom poezji Mickiewicza „Ballady i romanse”, a rok później „Poezje” z II i IV cz. „Dziadów” oraz z powieścią poetycką „Grażyną”. Wraz z kolegami z dawnego Towarzystwa Filomatów w roku 1823 był prześladowany a w roku 1824 zesłano go w głąb Rosji. W 1826 roku powstały tam „Sonety krymskie” a w 1828 „Konrad Wallenrod”. W 1829 roku dzięki pomocy przyjaciół w zdobyciu paszportu i ostrzeżeniu go o grożącym aresztowaniu ucieka za granicę, do Niemiec, a potem do Włoch. Po klęsce powstania listopadowego w 1830 roku, którą przeżywał w Wielkopolsce, przeniósł się wraz z Wielką Emigracją do Paryża. W Dreźnie powstała III cz. „Dziadów” w 1832 roku. W 1834 roku ukończył i wydał „Pana Tadeusza”. Zajmował się publicystyką, pisał wiersze, wykładał jako profesor literatur słowiańskich w College de France. Współtworzył pismo paryskie „Trybuna Ludów”. Zmarł w Konstantynopolu, prawdopodobnie na cholerę. Zob. więcej w Wikipedii. Geneza dzieła Mickiewicz zamierzał napisać poemat podobny do “Hermana i Doroty” (około 40 stron) J. V. Goethego. W trakcie powstawania utwór rozrastał się. Pisanie go sprawiało poecie przyjemność. Z precyzją i plastycznością ukazał krajobraz Litwy, jaki zapamiętał. Budowa utworu Pełny tytuł wraz z podtytułem (po kropce) utworu brzmi: „Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem”. Dzieło jest podzielone 12 ksiąg z epilogiem, a każda ma swój tytuł. Ponadto poeta napisał spis zawartości każdej z nich: „Treść:” i tutaj następuje wymienianie chronologii wydarzeń. Gatunkowo jest to epopeja, epos pisany na wzór „Iliady” Homera, ukazujący ważne dla szlachty i Polaków wydarzenia z okresu walk napoleońskich, które miały być przełomowe dla odzyskania niepodległości Polski. Ostatni zajazd na Litwie (film TVP, 1999) Księgi “Pana Tadeusza” linkujące do streszczeń: Księga 1. Gospodarstwo Księga 2. Zamek Księga 3. Umizgi Księga 4. Dyplomatyka i łowy Księga 5. Kłótnia Księga 6. Zaścianek Księga 7. Rada Księga 8. Zajazd Księga 9. Bitwa Księga 10. Emigracja. Jacek Księga 11. Rok 1812 Księga 12. Kochajmy się Epilog Czas i miejsce akcji Akcja ksiąg 1-10 “Pana Tadeusza” rozgrywa się latem 1811 r. w porze żniw i trwa pięć dni; akcja ksiąg 11-12 trwa jednego dnia wiosną 1812 r. Miejscem akcji jest Soplicowo i okolice, posiadłość Sędziego, Jacka Soplicy, Tadeusza i Zosi, którzy tam mieszkają. Przenosi się również do zamku Horeszków i zaścianka Dobrzyńskich. Bohaterowie Nie Tadeusz Soplica a Jacek Soplica jest głównym bohaterem dzieła Mickiewicza. Poznajemy go najpierw jako księdza Robaka a o Jacku dowiadujemy się z opowieści Gerwazego. Ksiądz Robak zajmuje się agitacją szlachty na rzecz powstania narodowego na Litwie. Zabija też niedźwiedzia, ratując życie Hrabiemu i Tadeuszowi, ponadto podczas bitwy zasłania ciałem strzał skierowany w Gerwazego… → więcej. Jacek Soplica – tak nazywał się w młodości ksiądz Robak – główny bohater. Sędzia – brat Jacka Soplicy Tadeusz – syn Jacka Zosia Horeszkówna – wnuczka Stolnika Horeszki Stolnik Horeszko– magnat Hrabia Horeszko – potomek po kądzieli Horeszków Klucznik Gerwazy Rębajło – stary sługa Horeszków Telimena – przyjaciółka Sędziego Podkomorzy – przybył rozsądzić spór o zamek Asesor – naczelnik policji powiatu Rejent – pracownik sądu, Wojski Maciek nad Maćkami, Protazy, Bartek Prusak, Jankiel Trzy pary małżeńskie i wspólna uczta to optymistyczne zakończenie dzieła. (film TVP, 1999) Główne wątki “Pana Tadeusza” 1. Wątki miłosne a) Jacek i Ewa. Z opowieści Gerwazego w księdze 2. i ze spowiedzi księdza Robaka w księdze 10. dowiadujemy się prawdy o młodości Jacka Soplicy. Jacek Soplica (czyli ksiądz Robak) i Ewa Horeszkówna (córka stolnika Horeszki) to postacie dramatycznej miłości zakończonej niespełnieniem. Jacek pochodził z uboższej szlachty a Ewa z magnackiej (najbogatszej, hrabiowskiej). Jej ojciec Stolnik Horeszko (to nazwa funkcji urzędnika królewskiego zarządzającego kuchnią dworską lub też wysokiego rangą urzędnika ziemskiego) i hrabia miał aspiracje polityczne. Potrzebował wsparcia i głosów lokalnej szlachty, wśród której Jacek cieszył się wielką popularnością. Zapraszał więc go do swojego zamku. W takich okolicznościach Jacek i Ewa zakochali się w sobie. Zob. więcej. b) Tadeusz i Telimena. Tadeusz to syn Jacka Soplicy (ks. Robaka) poznał Telimeną (przyjaciółkę Sędziego Soplicy) na pierwszej uczcie w zamku. Wydawało mu się, że jest kobietą mieszkającą w jego pokoju i bardzo mu się podobała. Związał ich romans i krótka miłość. c) Tadeusz i Zosia. Tadeusz zobaczył Zosię po powrocie do domu, zamieszkiwała jego dawny pokój, ale nie widział jej dokładnie, myląc ją z Telimeną. Zosia była córką zmarłej Ewy Horeszko i wychowanką Telimeny. Gdy ta zdecydowała o pokazaniu jej towarzystwu, gdyż Zosia już dorosła do odpowiedniego wieku, zobaczyli ją obecni w Soplicowie mężczyźni i Tadeusz zakochał się w niej. Sędzia planował połączyć dwa rody: Sopliców z Horeszkami, aby odkupić dawne winy swego brata Jacka. 2. Wątek patriotyczny a) Pokazanie dawnej świetności Polski szlacheckiej (obyczaje dworskie, kultura życia i piastowanie tradycji) b) Ukazanie okresu napoleońskiego i polskich dążeń niepodległościowych. Polska i Litwa zjednoczone unią miały walczyć u boku Napoleona w wojnie z Rosją, aby odzyskać niepodległość. Mówił o tym i agitował do powstania narodowego ks. Robak (Jacek Soplica) w karczmie. Rozmawiał także o powstaniu ze swoim bratem Sędzią, którego planował ogłosić przywódcą. Ostatni zajazd pokazuje także solidarność szlachty wobec wspólnego wroga, jakim była Moskwa (Rosja carska). Państwo to doprowadziło do rozbiorów Polski. Mimo zatargów i sporów szlachta staje w jednym szeregu, aby walczyć z zewnętrznym wrogiem. 3. Spór o zamek Po konfederacji targowickiej Rosjanie (Moskale) przyznali część ziem Horeszków Soplicom. Miało to związek ze zdradą części magnatów należących do konfederacji. Z racji zastrzelenia Horeszki przez Jacka Soplicę uznali błędnie, że Soplicowie to stronnicy Moskwy. Zamek popadał w ruinę i Sędzia Soplica nie traktował go z pietyzmem. Dopiero gdy pojawił się hrabia Horeszko, daleki krewny Stolnika, zapragnął udowodnić swoje prawa do zamku. Małżeństwo Tadeusza z Zosią miało zażegnać spór. 4. Spór o Kusego i Sokoła Kusy i Sokół to imiona psów myśliwskich. Spór pomiędzy Rejentem i Asesorem o to, który z posiadanych przez nich psów jest lepszy. To wątek drugoplanowy o zabarwieniu humorystycznym,. Wątki te i inne możesz odnaleźć i zgłębić w oparciu o fragmenty dzieł. W zakładce Opisy zobacz numery wersów, które prowadzą do poszerzenia wiadomości i znajomości dzieła na stronie: Tekst Interpretacja “Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem” – tak brzmi tytuł wraz z podtytułem dzieła Adama Mickiewicza. W istocie jego głównym wątkiem jest życie Jacka Soplicy, z którego później wynika tytułowy zajazd dokonany na Soplicowo przez Hrabiego (z Horeszków po kądzieli). Powodem tego zajazdu były stare waśnie pomiędzy rodami Sopliców i Horeszków. Rzecz dotyczyła przede wszystkim śmierci Stolnika Horeszki z ręki Jacka Soplicy. Główny inicjator zajazdu Gerwazy to były sługa Stolnika, świadek zabójstwa, który poprzysiągł zemstę na całym rodzie Sopliców. W Dobrzynie zebrał szlachtę, podburzył ją i na czele z Hrabią ruszył na Soplicowo. Mickiewicz w objaśnieniach do dzieła podaje czytelnikom fakty o zajazdach na Litwie. Były one rodzajem egzekucji prawnej i często kończyły się przelewem krwi. Ich tradycja ma związek z prawnymi rozwiązaniami, kiedy to szlachta wygrawszy w procesach sądowych, musiała wynajmować innych, aby egzekwować prawo, gdyż sami nie posiadali wojska ani policji. Zajazd opisany w utworze nie ma jednak związku z prawem, ale jest czynem chuligańskim świadczącym o zepsuciu obyczajów wśród szlachty. Z zajazdem wiąże się spór o zamek Horeszków, który wynikał z zabójstwa Stolnika dokonanego przez Jacka Soplicę. Moskale dali go za targowicy Jackowi w dowód uznania za zabicie Stolnika. Zatem wątek życia Jacka jest wątkiem głównym. Pozostałe wątki dzieła to historia miłość Zosi i Tadeusza, flirty Telimeny, spór Asesora z Rejentem, tradycje szlacheckie związane z różnymi obyczajami dnia codziennego. Adam Mickiewicz ukazał piękno ziemi litewskiej i świat szlacheckich obyczajów, który odszedł już do historii. Wątki te i inne możesz odnaleźć i zgłębić w oparciu o fragmenty dzieł. W zakładce Opisy zobacz numery wersów, które prowadzą do poszerzenia wiadomości i znajomości dzieła na stronie: Tekst Mini charakterystyka postaci Jacek Soplica – to ksiądz Robak, szlachcic, który za młodu był paliwodą i awanturnikiem, potem doświadczony przez los zmienia się w mnicha, emisariusza i patriotę, odważny, waleczny i honorowy, świetny strzelec – więcej. Sędzia – brat Jacka Soplicy, szlachcic, piastował urząd sędziego, patriota, dobry gospodarz, odważny, skromny, wierny polskim tradycjom, czasem przeistacza się w choleryka, zawadiakę i awanturnika, kiedy nie chce zgody z Hrabią i nie da się przekonać Robakowi, także podczas bijatyki w zamku jest kłótliwy i dumny. Tadeusz – syn Jacka, młodzieniec wyćwiczony w walce, odważny, patriota, romantycznie zakochany w Zosi, niedoświadczony pozwalał sobą manipulować Telimenie, naiwny. Stolnik Horeszko – magnat, nieczuły ojciec, wyrachowany, oschły, wykorzystał naiwność Jacka, patriota. Zosia Horeszkówna – wnuczka Stolnika Horeszki, delikatna, 14-15-letnia panienka wychowywana pod kloszem, czuła na piękno przyrody, rozkochana w sadzie i ogrodzie. Telimena – szlachcianka, prawdopodobnie już była zamężna w Petersburgu, kokietka, opiekunka Zosi, pragnie szybko wyjść za mąż, ładna, Sędzia zwraca się do niej per siostro, a ona zaprzecza jakoby wiązały ich nici rodzinne, wreszcie odnajduje swojego kandydata w osobie Rejenta, choć wcześniej uwodzi Tadeusza i Hrabiego. Hrabia Horeszko – młody magnat, panicz, kawaler o duszy poetyckiej i artystycznej, często rysuje lub przygląda się różnym krajobrazom, romantyk i patriota. Podkomorzy – szlachcic na urzędzie, przyjechał rozsądzić spór o zamek, przyjaciel Sędziego, mądry i roztropny, patriota. Klucznik Gerwazy Rębajło – stary sługa Horeszków, odważny, silny, pamiętliwy, wierny Horeszkom, szlachecki zawadiaka, raptus zaślepiony żądzą zemsty na Soplicach. Asesor – naczelnik policji powiatowej, znajomy Sędziego i jego gość, zawzięty i uparty, honorowy, zapalony myśliwy i znawca chartów. Rejent – pracownik sądu, znajomy Sędziego, zawzięty, raptowny, uparty, zapalony myśliwy i znawca chartów. Streszczenie 1Księga 2Księga 3Księga 4Księga 5Księga 6Księga 7Księga 8Księga 9Księga 10Księga 11Księga 12EpilogJacek SoplicaOpisyTekst
1. Rozmowa Telimeny z Sędzia o przyszłości Tadeusza. 2. Zamysł połączenia Zosi i Tadeusza. 3. Sprzeciw Telimeny. 4. Dołączenie do rozmawiających Hrabiego. 5. Pojawienie się Tadeusza. 6. Tadeusz otrzymuje kartkę i klucz do sypialni Telimeny. Księga IV - Dyplomatyka i łowy 1. Organizowanie polowania na niedźwiedzia. 2.
<< Pan Tadeusz – streszczenie i opracowanie Bohaterem w „Panu Tadeusza” jest szlachta jako pewna grupa społeczna, dlatego mamy do czynienia z bohaterem zbiorowym. Sędzia Soplica jest opiekunem Tadeusza, swojego bratanka. Jego bratem jest Jacek Soplica, choć ten nie pamięta go z czasów dzieciństwa. Jest kawalerem, ponieważ jego ukochana (córka Wojskiego) zmarła. Jest gospodarzem w Soplicowie i stanowi wzór do naśladowania. Świetnie zarządza majątkiem – wsłuchuje się w rytm przyrody i potrzeby mieszkańców. To roztropny i mądry człowiek. To prawdziwy patriota, u którego w domu na każdym kroku można dostrzec oznaki miłości do ojczyzny (portrety bohaterów narodowych, zegar grający „Mazurek Dąbrowskiego”). Bywa porywczy, ale w tym wszystkim dobro kraju stawia zawsze na pierwszym miejscu. Tadeusz Soplica – bratanek Sędziego, syn Jacka Soplicy. Nie ma kontaktu z ojcem (nie wie, że jest nim ksiądz Robak). Imię otrzymał na cześć Tadeusza Kościuszki. Akcja utworu rozpoczyna się w chwili, gdy dwudziestoletni Tadeusz wraca do Soplicowa po nauce w Wilnie. Początkowo jego ojciec życzył sobie, by Tadeusz służył w wojsku, jednak zmienił zamiar i postanowił, że powinien zostać w gospodarstwie i się ożenić. Młody chłopak szybko angażuje się emocjonalnie w relacje, bywa zagubiony. Początkowo nawiązuje romans z Telimeną, gdy orientuje się, że jego serce kieruje się w stronę Zosi, jest gotowy umrzeć z miłości. Po bitwie z Rosjanami (skutku zajazdu) zaciąga się do Legionów Polskich, gdzie okazuje się dobrym żołnierzem. Zostaje przyjęty przez Zosię. Jacek Soplica – ojciec Tadeusza, ksiądz Robak. Jego historię poznajemy z dwóch źródeł: z opowieści Gerwazego (tu jawi się jako zapalczywy, porywczy i mściwy szlachcic, któremu zachciało się zostać zięciem Stolnika) i ze spowiedzi samego Jacka tuż przed śmiercią. Soplica był szlachcicem, który przewodził całej rodzinie Sopliców – był charyzmatyczny i ludzie na sejmikach głosowali zgodnie z jego wolą. Taka popularność sprawiła, że zaczął bywać w zamku Stolnika (ten liczył na poparcie jego i jego bliskich) i zakochał się w jego córce. Ewa również kochała Jacka. Stolnik nie zgodziłby się na to małżeństwo i swatał Ewie innego mężczyznę. Z bólu i rozpaczy Jacek zaczął pić. Poślubił pierwszą napotkaną kobietę – z tego związku narodził się Tadeusz. Targany emocjami przyszedł pod zamek Stolnika w czasie najazdu Moskali (nie planował tego w żaden sposób). W afekcie zastrzelił Stolnika. To miało dla niego przykre konsekwencje – ludność uznała go za zdrajcę, myślano, że przyłączył się do Rosjan (do wroga). Opuścił Soplicowo i rozpoczął pokutę. Przywdział habit i pod imieniem Robak zaczął działać na korzyść ojczyzny. Przeszedł wielką przemianę i całą resztę życia poświęcił na walkę i przygotowanie powstania w kraju. Jako pokutę obiecał nie wyjawić Tadeuszowi swojej tożsamości. Został zrehabilitowany dopiero po śmierci. Telimena – mniej więcej czterdziesiestoletnia kobieta spokrewniona z Soplicami; coś łączy ją też z Horeszkami, ale nie jest to doprecyzowane. Jest opiekunką Zosi. To kobieta światła, obyta ze światem, zakochana w Petersburgu i życiu na wysokim poziomie. Kokietuje Tadeusza, później Hrabiego, w końcu wychodzi za mąż za Rejenta, któremu nakazuje porzuć styl szlachecki na rzecz francuskiej mody. Wojski Hreczecha – daleki krewny Sędziego, jest autorytetem w sprawach myślistwa; wraz z córką mieszka w Soplicowie; to on opowiada różne historie, anegdoty – jest prawdziwym gawędziarzem. Woźny Protazy Brzechalski – były woźny sądowy, pomaga Sędziemu w codziennych obowiązkach jak jego służący. Całym sercem stoi po stronie Sopliców w sporze o zamek. Jest oponentem Gerwazego. Zosia Horeszkówna – córka Ewy Horeszkówny (ukochanej Jacka), sierota, którą opiekuje się Telimena. Ma czternaście lat. Jest bardzo ładna, ale skromna. Zakochuje się w Tadeuszu, ale przed jego wyjazdem nie chce od niego żadnych zobowiązań, by mógł sprawdzić, czy uczucie nie minie. Na zaręczynach ubrana jest w tradycyjny strój litewski, co oznacza przywiązanie do obyczajów – nie podąża za nową modą. Hrabia – spokrewniony z Horeszkami, jedyny ich spadkobierca. Jest dziwakiem, marzycielem. W zamku widzi piękno, nie stąpa na tyle twardo po ziemi, by policzyć koszty jego utrzymania. We wszystkim widzi plastyczność obrazu, poetyckie piękno. Uwielbia wszystko, co zagraniczne (stroje, drzewa, niebo). Początkowo widzi w Zosi nimfę (do momentu rozmowy). Unika przemocy. Zaciąga się do Legionów i okazuje się świetnym żołnierzem. Gerwazy Rębajło (Klucznik) – wierny sługa Horeszków. Na jego rękach umarł Stolnik. Poprzysiągł wytępić ród Sopliców – jest niezwykle pamiętliwy i mściwy, a nienawiść wyniszcza go od środka. Jest właścicielem miecza zwanego Scyzorykiem. To on organizuje zajazd, który niweczy plany powstańcze księdza Robaka. Po wysłuchaniu spowiedzi Jacka Soplicy wybacza umierającemu to, że zabił jego pana. Asesor – naczelnik policji; myśliwy, właściciel Sokoła – charta. Rejent Bolesta – znajomy Sędziego, myśliwy, właściciel Kusego – charta, zaręcza się z Telimeną. Przez cały utwór między Asesorem i Rejentem trwa spór o to, który z ich psów jest lepszym psem myśliwskim. Podkomorzy – to on ma rozsądzić spór o zamek toczony między Sędzią a Hrabią, jest przyjacielem domu Sopliców. Maciej Dobrzyński – ma ponad 70 lat, jest przedstawicielem szlachty zaściankowej (zubożałej), mądry, szanowany (zwany Kurkiem na kościele – przez zmiany stronnictw, Maćkiem nad Maćkami, Zabokiem – mimo że nie walczył chwytał często „za bok” by chwycić broń). Jankiel – Żyd, karczmarz, patriota. Pięknie gra na cymbałach. Szlachta dobrzyńska – to wszyscy mieszkańcy zaścianka – Dobrzyna; są podatni na manipulację, porywczy – to ich Gerwazy namawia do zajazdu na Soplicowo. Major Płut – Polak, który wstąpił do wojska rosyjskiego i jest bardziej rosyjski niż sami Rosjanie; jego oddział stacjonuje w okolic Soplicowa. Zostaje zamordowany przez Gerwazego po zakończeniu bitwy. Kapitan Nikita Ryków – Rosjanin, który jest serdeczny wobec Polaków; musi słuchać rozkazów, ale przy tym pozostaje człowiekiem; to z nim zostaje załagodzona sytuacja po bitwie. << Pan Tadeusz – streszczenie i opracowanie Najlepsze notatki i opracowanie do Pana Tadeusza na rzQ0gNx. 82 389 53 350 290 237 499 458 404

ksiądz z pana tadeusza